Psikolojik Testler

Çocuklarda Dikkat Eksikliği (DEHB) Testi

Çocuklarda Dikkat Eksikliği (DEHB) Testi

DEHB Nedir? Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk çağında başlayan, dikkatin sürdürülmesinde güçlük, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileriyle seyreden nörogelişimsel bir bozukluktur. Üç ana belirti kümesiyle tanımlanır: dikkat eksikliği, hiperaktivite-dürtüsellik ve işlevsellik bozulması. Bu test, 0–18 yaş arasındaki çocuk, genç ve ergenlerin dehb belirtilerin değerlendirmek amacıyla hazırlanmıştır.

Ödev, yazı veya oyunlarda küçük ayrıntıları kaçırır, dikkatsiz hatalar yapar.

Uzun süre bir etkinliğe (ders, hikâye, film) odaklanmakta zorlanır.

Verilen yönergeleri tam olarak takip edemez, görevleri yarım bırakır.

Eşyalarını sık sık kaybeder (kalem, defter, oyuncak vb.).

Günlük görevleri unutkanlık nedeniyle aksatır (ödev, hazırlık, randevu vb.).

Düzenli plan yapmakta zorlanır (çantasını, masasını dağıtır).

İlgisini çekmeyen işleri sürdürmekte zorlanır (okuma, yazma, dinleme).

Çevredeki ses veya hareketlerle dikkati kolayca dağılır.

Otururken sürekli kıpırdanır veya yer değiştirir.

Sessiz olunması gereken ortamlarda konuşur veya hareket eder.

Uygunsuz yerlerde koşma, zıplama veya tırmanma davranışları gösterir.

Sürekli bir şeylerle meşgul olur; “motor takılmış gibi” hareket eder.

Uzun süre oturarak etkinlik yapmakta zorlanır (ders, yemek, film).

Sorular bitmeden cevap verir veya konuşanın sözünü keser.

Oyunlarda veya sırada beklerken sabırsızlık yaşar.

Düşünmeden konuşur veya hareket eder; sonuçlarını sonradan fark eder.

Kural veya sınır konduğunda ani tepki veya öfke gösterir.

Kızdığında veya sıkıldığında kendini sakinleştirmekte zorlanır.

Beklemesi gerektiğinde huzursuzlanır ve sabırsızlanır.

Ödül veya ilgi azaldığında çabuk sıkılır ve motivasyonunu kaybeder.

Arkadaşlarının sırasını veya kurallarını sık sık bozar.

Grup içinde paylaşma ve sabırlı olma konusunda zorlanır.

Arkadaş oyunlarında kural ihlaline veya lider olma isteğine eğilim gösterir.

Bu davranışlar geçici dönemler dışında uzun süredir devam ediyor gibi görünüyor.

Hem evde hem okulda benzer davranışlar gözleniyor.

Bu durum okul başarısını, aile ilişkilerini veya arkadaşlığını etkiliyor.

Günde 2 saatin üzerinde ekran (TV, tablet, telefon) kullanımı vardır.

Uykuya geçmekte veya sabah uyanmakta zorlanır.

Çocuğumun dikkat veya hareketlilik sorunları süreklilik gösteriyor, gelip geçici değil. Dikkat ve hareketlilik davranışları zamanla azalmıyor, benzer biçimde sürüyor.

Öğretmen veya ebeveyn, çocuğun dikkat, dürtüsellik veya davranış sorunlarından endişe duymaktadır.


*Sitemizde bulunan testler tıbbi bir tavsiye içermez ve tanı koymaz. Hastalık tanısını yalnızca psikiyatri hekimleri koyabilir.

DEHB TESTİ NEDİR?

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk döneminde başlayan ve yetişkinlikte de sürebilen nörogelişimsel bir durumdur. Dikkatin sürdürülmesinde güçlük, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileriyle tanımlanır. DEHB testi, bu belirtilerin günlük yaşam üzerindeki etkilerini anlamak, farkındalık kazanmak ve profesyonel destek ihtiyacını değerlendirmek için kullanılan psikolojik bir tarama aracıdır.

DEHB testi, bir tanı aracı değil; farkındalık sağlayan, kişinin kendi davranış örüntülerini tanımasına yardımcı olan bir ön değerlendirme yöntemidir. Testin temel amaçları şunlardır:

  • Dikkat eksikliğini ve odaklanma zorluklarını fark etmek,
  • Hiperaktivite eğilimini ve enerjinin yönetim biçimini anlamak,
  • Dürtüsellik düzeyini, ani karar verme ya da sabırsızlık eğilimlerini değerlendirmek,
  • Günlük yaşamda (okul, iş, ilişkiler) işlevsellik düzeyini analiz etmek.

Bu test sayesinde birey, “Odaklanma sorunum neden bu kadar belirgin?” veya “Sürekli hareket halinde olmamın nedeni ne?” gibi sorularına daha net yanıtlar bulabilir.

Testin Amacı

Bu test, ailelerin dehb (adhd) konusunda çocukları hakkında gözlem elde etmesini sağlamayı amaçlamaktadır.

  • Dikkatini sürdürme ve organize olma becerisini,
  • Dürtülerini kontrol etme ve bekleme kapasitesini,
  • Günlük yaşamda işlevselliğini,
  • Duygusal ve sosyal uyum düzeyini
    belirlemeye yardımcı olur.

DEHB Testi Nasıl Yapılır?

DEHB (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu) testi, kişinin dikkat, odaklanma ve dürtü kontrolü becerilerini değerlendirmek için kullanılan psikolojik bir ölçüm aracıdır. Test, genellikle uzman bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından uygulanır. Görüşme, gözlem ve standart ölçeklerin kullanımıyla gerçekleştirilir. Sorular; dikkatsizlik, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik gibi temel belirtileri anlamaya yöneliktir.

Testin sonucunda elde edilen veriler, kişinin yaşına, yaşam tarzına ve günlük işlevselliğine göre yorumlanır. Bu sayede sadece tanı koymak değil, aynı zamanda kişiye özel bir tedavi veya destek planı oluşturmak da mümkün olur. Erken tanı, akademik ve sosyal yaşamda yaşanabilecek zorlukların önüne geçilmesi açısından oldukça önemlidir.

Çocuk DEHB Testi

Çocuklarda DEHB testi, dikkat süresi, odaklanma becerisi, hareketlilik düzeyi ve dürtü kontrolünü değerlendirmeye yönelik ölçekler ve gözlemlerle yapılır. Ebeveyn ve öğretmen gözlemleri, çocuğun farklı ortamlardaki davranışlarını anlamak için oldukça değerlidir. Uzman, bu verileri çocuğun gelişim düzeyiyle karşılaştırarak olası bir dikkat eksikliği ya da hiperaktivite durumunu belirler.

Erken yaşta yapılan testler, çocuğun okul başarısı, sosyal ilişkileri ve özgüveni açısından kritik rol oynar. Tanı konulması durumunda uygun terapi, aile desteği ve eğitimsel yönlendirmelerle çocuğun potansiyelini en sağlıklı şekilde ortaya koyması sağlanabilir.

Online DEHB Testi

Online DEHB testi, kişinin dikkat dağınıklığı, unutkanlık, odaklanma güçlüğü veya aşırı hareketlilik gibi belirtileri ön değerlendirme amacıyla analiz etmeye yarayan dijital bir araçtır. Bu testler, genellikle belirli davranış kalıplarını ölçen çoktan seçmeli sorulardan oluşur ve birkaç dakika içinde tamamlanabilir.

Ancak online test sonuçları tek başına tanı koymak için yeterli değildir. Test, bir uzmana başvurmadan önce farkındalık oluşturmak amacıyla kullanılmalıdır. Eğer sonuçlar DEHB olasılığını gösteriyorsa, mutlaka bir psikiyatrist veya klinik psikolog tarafından detaylı bir değerlendirme yapılmalıdır. Bu sayede doğru tanı konulabilir ve kişiye özel bir tedavi planı hazırlanabilir.

Uzman Klinik Psikolog Onur Cansız

Uzman Klinik Psikolog Onur Cansız Şema Terapi başta olmak üzere BDT ve EMDR tekniklerini akredite kurumlardan aldığı eğitimler ve süpervizyon süreçleri ile uluslararası düzeyde uygulamaktadır. Haliç Üniversitesi Psikoloji Bölümünü Yüksek Onur Öğrencisi derecesi ile mezun olmuştur. Uzmanlık eğitimine Haliç Üniversitesi Klinik Psikoloji Master Programı’nda Başarı Burslu olarak başlayarak dereceyle bitirmiştir. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman ve Erenköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Eğitim Araştırma Hastanelerinde Türkiye’nin en köklü iki hastanesinde klinik çalışmalarda bulunarak çalışmıştır.